Brainspotting, 2003 yılında klinik sosyal hizmet uzmanı ve psikoterapist David Grand tarafından geliştirilmiş yenilikçi bir psikoterapi yöntemidir. Temel prensibi, göz hareketleri ve bakış yönünün, kişinin bilinçaltındaki duygusal süreçleri aktif hale getirmede güçlü bir rol oynadığıdır. Terapist, danışanın gözlerini belirli noktalara (brainspot’lara) odaklamasına rehberlik ederek, travmatik anılar ve duygusal blokajları doğrudan hedefler.
Tedavi süreci genellikle danışanın ana şikayetinin veya çözülmesi gereken sorunun belirlenmesiyle başlar. Terapist, bir işaretçi veya parmağını kullanarak danışanın bakış açılarını yönlendirir ve danışanın bedenindeki tepkileri gözlemler. Kas gerginliği, nefes değişiklikleri ve mikro ifadesel tepkiler, hangi brainspot’ta duygusal gerilim yoğun olduğunu gösteren ipuçlarıdır.
Danışan, belirlenen brainspot’a odaklandığında bedeninde ortaya çıkan hislere dikkat etmeye teşvik edilir. Bu odaklanma, terapistin rehberliğinde derin nefes alma egzersizleri ve farkındalık teknikleriyle birleştirilir. Böylece, bilinçaltında depolanmış duygular açığa çıkar ve güvenli bir ortamda yeniden işlenebilir.
Brainspotting, travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), anksiyete, depresyon, kronik ağrı, bağımlılık ve performans kaygısı gibi çeşitli psikolojik sorunların tedavisinde etkili bir yöntem olarak kullanılmaktadır. Özellikle EMDR veya geleneksel konuşma terapilerinden yeterli fayda göremeyen danışanlar için önemli bir alternatif sunar.
Araştırmalar, Brainspotting’in travma işleme sürecini hızlandırdığını ve semptomlarda kalıcı azalmalar sağladığını göstermiştir. Danışanlar, seanslar sonrasında gözle görülür bir rahatlama, artan öz farkındalık ve duygusal regülasyon becerilerinde gelişme bildirmektedir.
Bir seans genellikle 60-90 dakika sürer. Önce kısa bir görüşme ve rahatlama egzersizleri yapılır. Ardından terapist, birleşik görsel ve bedensel geri bildirim yöntemlerini kullanarak danışanı brainspot’lara yönlendirir. Terapi boyunca terapist ve danışan arasında sürdürülən güvenli bağ, iyileşme sürecinin temelini oluşturur.
Brainspotting, bireysel terapi oturumlarının yanı sıra grup çalışmaları veya atölye formatında da düzenlenebilir. Bireysel çalışmada derin ve kişiye özel müdahaleler ön plandayken, grup ortamı sosyal destek ve ortak deneyim paylaşımını güçlendirir.
Bu yöntemi uygulayan terapistler, yetkili eğitim kurumlarından sertifikasyon alır ve düzenli süpervizyonla mesleki gelişimlerini sürdürür. Danışanların, terapiye başlamadan önce terapistin eğitim geçmişi, referansları ve seans protokolleri hakkında bilgi alması önerilir.
Brainspotting’i diğer tedavi yaklaşımlarıyla (kognitif davranışçı terapi, EMDR veya beden odaklı teknikler) entegre etmek, bütüncül bir yaklaşım sağlar. Böylece hem zihinsel hem de bedensel süreçler eş zamanlı olarak ele alınır, tedavinin etkinliği artırılır.
Sonuç olarak Brainspotting, zihinsel sağlığın derin katmanlarına dokunan, hem duygusal hem de fiziksel tepkilerin işlenmesini sağlayan güçlü bir terapi yöntemi olarak modern ruh sağlığı uygulamalarında önemli bir yere sahiptir.
