Uzun Süreli Maruz Kalma Terapisi (Prolonged Exposure Therapy - PE), travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) yaşayan bireyler için geliştirilmiş, bilimsel olarak desteklenen bir terapi yöntemidir. Savaş, cinsel saldırı, ciddi kazalar gibi travmatik olayları yaşamış kişilerin bu deneyimle yüzleşip duygusal olarak işlemelerini sağlamak amacıyla uygulanır.
TSSB yaşayan bireyler genellikle travmayı hatırlatan durumlardan ve düşüncelerden kaçınırlar. Bu kaçınma geçici bir rahatlama sağlayabilir ancak uzun vadede iyileşmeyi engeller. PE, kişiye bu travmatik anıları güvenli ve kontrollü bir ortamda tekrar hatırlatarak, onları duygusal olarak işlemesine yardımcı olur.
Terapi genellikle 8-15 seans sürer ve deneyimli bir terapist tarafından yürütülür. İlk seanslarda danışanla birlikte kaçınılan olaylar veya anılardan oluşan bir liste hazırlanır. Bu liste doğrultusunda, kişinin travmayla yüzleşmesi ve duygularını fark etmesi amaçlanır.
İlerleyen seanslarda danışan, geçmişte yaşadığı travmatik olayı tekrar hayal ederek ya da benzer durumlara kademeli olarak maruz bırakılarak bu anıyla başa çıkmayı öğrenir. Nefes egzersizleri ve rehberli görselleştirme gibi tekniklerle sürece destek olunur.
PE terapisi sadece maruz bırakmayla sınırlı değildir. Aynı zamanda danışanın travmayla ilgili olumsuz düşünce kalıplarını sorgulayıp değiştirmesi için bilişsel yeniden yapılandırma da uygulanır. “Ben zayıfım” ya da “Benim suçumdu” gibi inançların yerine daha işlevsel düşünceler getirilir.
Uzun Süreli Maruz Kalma Terapisi, başta zorlayıcı gibi görünse de birçok birey için dönüştürücü bir deneyim olabilir. Terapiyi tamamlayan kişiler genellikle daha az kaygı, azalan kabuslar ve artan özgüven bildirmektedir.
