Çocuk psikoloğu, doğumdan ergenliğin sonuna kadar uzanan gelişim yolculuğunu yakından izleyen ruh sağlığı profesyonelidir. Bebeklikte temel güven, okul öncesinde merak ve sınırlar, ilkokulda akademik beceriler, ergenlikte kimlik ve akran ilişkileri… Her basamakta görünen davranış, altta yatan nörobiyolojik olgunlaşma ve çevresel etkileşimlerin ortak sonucudur. Çocuk psikoloğunun görevi, bu karmaşık örüntüyü okuyarak hem çocuğa hem ebeveyne rehberlik etmektir. Jel kalemiyle çizilen karalamalar, Legolarla kurulan kuleler veya TikTok videolarında tekrarlanan trendler, iç dünyaya dair ipuçları taşır; terapist bu sembolleri dil haline getirir.
İlk görüşme genellikle ebeveyn odaklı anamnez ile başlar: prenatal süreç, doğum öyküsü, erken dönemdeki kilometre taşları, aile içi stres faktörleri ve okul geri bildirimleri incelenir. Ardından çocuk, renkli minderlere, minyatür oyuncaklara, kum tepsisine ya da sanat köşesine davet edilir. Play‑terapi, kukla tiyatrosu, duyu bütünleme aktiviteleri ve bilişsel‑davranışçı mini oyunlar en sık kullanılan araçlardır. Terapist, oyun akışını bozmadan hafif sorular yöneltir; böylece çocuk, kendi hikâyesini güvenle kurgular.
Müdahale programı kişiye özel hazırlanır. Dikkat dağınıklığı için görsel destekli rutin çizelgeleri, kasıtlı derin nefes egzersizleri ve ödüllendirici geri bildirim döngüleri düzenlenir. Travma öykülerinde, çizgi roman temelli EMDR protokolleri veya beden farkındalığını artıran “güvenli yer” imgeleri kullanılabilir. Sosyal kaygı yaşayan ergenlere, rol yapma ve sanal gerçeklik simülasyonları ile akran etkileşimi prova ettirilir. Sürecin vazgeçilmez ayağı ebeveyn eğitimidir; tutarlı disiplin, şefkatli sınır koyma ve duygusal doğrulama üzerinde pratik yapılır.
Türkiye’de “Uzman Klinik Psikolog” yahut “Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi” unvanı, YÖK onaylı lisans ve yüksek lisans / tıpta uzmanlık programlarıyla elde edilir. Mezuniyet sonrası, en az üç yüz saat süpervizyon, gelişim testleri (Denver II, WISC‑V), bağlanma değerlendirmeleri ve oyun terapisi uygulama saatleri tamamlanır. Meslek etiği çerçevesinde çocuğun mahremiyeti korunur; velinin bilgilendirilmesi ölçülü ve çocuğun yararına olacak şekilde planlanır.
Ne zaman başvurmalı? Eğer çocuk üç aydan uzun süredir yoğun kaygı yaşıyorsa, gece kabusları sıklaştıysa, okula gitmeyi reddediyorsa, ani öfke patlamaları ya da içe kapanma gözleniyorsa, kardeş doğumu sonrası gerileme belirtileri varsa, yeme düzeninde radikal değişimler olduysa veya siber zorbalık belirtileri hissediliyorsa profesyonel destek önemlidir. Erken destek, sorunun kronikleşmesini engeller, aile sistemine nefes aldırır ve çocuğa “yalnız değilim” deneyimi sunar.
Unutmayın: Çocuk psikoloğu, kusur arayan bir yargıç değil; potansiyeli keşfetmeye eşlik eden bir yol arkadaşıdır. Danışan odasındaki oyun, kahkaha ve kimi zaman gözyaşı, büyümenin doğal parçalarıdır. Güvenli ilişkilerde atılan küçük adımlar, geleceğin sağlıklı, esnek ve empatik yetişkinlerine dönüşür.
