Evlilik ve Aile Terapisti (MFT), bireyin değil ilişkinin diliyle çalışır; semptomu tek kişinin “aranızda sorun var” işareti olarak değil, çiftin veya ailenin döngüsünde aksayan bir dişli olarak görür. MFT, yüksek lisans düzeyinde sistem kuramı, bağlanma bilimi ve kültürel çeşitlilik eğitimi almıştır. Seans odasında paralel diyaloglara kulak kabartır: beden duruşu, mikro mimikler, ses tonu. “Neden yine bağırdın?” sorusu yerine “Bağırman hangi ihtiyaca yanıt veriyor?” sorusunu sorar. Böylece savunma yerine merak, suçlama yerine ortak keşif gelir.
Terapi süreci genogram çizimi ve yaşam döngüsü analiziyle başlar. Döngüsel sorgulama (circular questioning) sayesinde “eleştiri → geri çekilme” ya da “kaygı → kontrol” döngüleri netleşir. Hedefler somuttur: “10 seans içinde tartışma sonrası süreyi 3 saatten 30 dakikaya indirmek”; “Ergen‑ebeveyn diyaloğunda ben‑dili kullanımını %60 artırmak”. MFT, seans dışı görevler (duygu günlüğü, paylaşım ritüeli, zamanlanmış övgü) ile yeni etkileşim kalıplarını pekiştirir.
Kullandığı yaklaşımlar: Duygu Odaklı Terapi (EFT) bağlanma yaralarını onarır; Yapısal Aile Terapisi hiyerarşi ve sınırları netleştirir; Çözüm Odaklı Terapi başarı anlarını büyütür; Naratif Terapi, “ilişkimizi bozan depresyon”u dışsallaştırır. Şema Terapi entegrasyonu, erken dönem başa çıkma stillerini ilişki bağlamında dönüştürür. Şiddet öyküsü varsa, güvenlik planı ve bireysel destek entegrasyonu önceliklidir.
Kültürel alçakgönüllülük esastır. MFT, farklı etnisite, din, cinsiyet kimliği ve göçmenlik deneyimleriyle oluşan normları anlamaya çalışır. Çiftler arası güç dengesi, geniş aile etkisi ve toplumsal beklentiler müdahalede hesaba katılır. LGBTQ+ çiftlerde azınlık stresi, gizleme stratejileri ve seçilmiş aile desteği konu edilir. Yeniden evlenen ailelerle çalışırken “üvey ebeveyn merdiveni” protokolü, çocukların sadakat çatışmasını azaltmayı hedefler.
Eğitim süreci: psikoloji/psikolojik danışmanlık lisansı, MFT yüksek lisansı, minimum 500 direkt seans, 200 süpervizyon saati, 100 kendi terapisi. Ruhsat sınavı (MFT National Exam) geçildikten sonra eyalet lisansı alınır. Sürekli eğitim (20 saat/yıl) travma bilgili çift terapisi, tıbbi aile terapisi ve dijital çift izleme araçları içerir. Etik ilkeler gizlilik, tek‑taraflı sır saklama ve zorunlu bildirim başlıklarını net düzenler.
Başlıca başvuru nedenleri: kronik iletişim kopukluğu, aldatma sonrası güven kaybı, cinsel uyumsuzluk, çocuğa tanı konmasıyla aile dengesi bozulması, birleşik aile entegrasyonu, partnerlerden birinde depresyon veya bağımlılık, göç sonrası kültürel şok. MFT, ilişkisel döngüyü yeniden kurgulayarak sadece semptomu değil, bağın bütün ekosistemini iyileştirir; sonuç, bireylerde artan öz‑düzenleme ve ilişkide sıcak, esnek güven bağıdır.
