Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT), oftewel mindfulness-gebaseerde cognitieve therapie, is een therapeutische benadering die mindfulness-meditatie combineert met cognitieve gedragstherapie (CGT). Deze methode werd in de jaren 90 ontwikkeld door Zindel Segal, Mark Williams en John Teasdale, speciaal voor mensen die herhaaldelijk worstelen met depressie, zelfs ondanks eerdere behandelingen of medicatie.
Het uitgangspunt van MBCT is dat mensen kunnen leren om zich bewust te worden van hun gedachten en gevoelens in het huidige moment, zonder er automatisch op te reageren of ze te veroordelen. Door deze bewustwording ontstaat ruimte om gezondere keuzes te maken in plaats van in oude, negatieve denkpatronen te vervallen.
De therapie omvat meestal een achtweekse groepscursus waarin deelnemers leren mediteren, ademhalingsoefeningen doen, lichaamsscans uitvoeren en zich bewust worden van automatische denkprocessen. Daarnaast wordt psycho-educatie gegeven over hoe gedachten emoties beïnvloeden en hoe je die patronen kunt herkennen en bijsturen.
Onderzoek toont aan dat MBCT effectief is in het verminderen van terugval bij depressie, en het wordt ook toegepast bij angststoornissen, stress en verslavingsproblemen. Deelnemers melden vaak meer innerlijke rust, beter emotioneel evenwicht en een verhoogde veerkracht tegenover moeilijke situaties.
MBCT wordt tegenwoordig ook buiten klinische settings ingezet, zoals op scholen, in de eerstelijnszorg en op de werkvloer. Het is een krachtige en toegankelijke methode die mensen helpt bewuster en gezonder met hun gedachten, emoties en uitdagingen om te gaan.