Medicatie-ondersteunde behandeling (Medication-Assisted Treatment, of MAT) is een vorm van verslavingszorg waarbij medicatie wordt gecombineerd met psychotherapie om mensen te helpen herstellen van afhankelijkheid van middelen zoals opioïden of alcohol. Deze aanpak erkent dat verslaving niet alleen een lichamelijke, maar ook een psychologische en sociale component heeft.
In MAT worden medicijnen zoals methadon, buprenorfine of naltrexon gebruikt om ontwenningsverschijnselen te verminderen en het verlangen naar het middel onder controle te houden. Deze middelen maken het mogelijk voor patiënten om te functioneren zonder de constante noodzaak tot gebruik. In combinatie met therapie leren cliënten omgaan met stress, trauma en gedragingen die tot terugval kunnen leiden.
Methadon is een volledige opioïde-agonist die de hersenreceptoren op dezelfde manier stimuleert als heroïne, maar op een gecontroleerde manier. Buprenorfine is een gedeeltelijke agonist, waardoor het minder risico’s op overdosering met zich meebrengt. Naltrexon daarentegen blokkeert de werking van opioïden volledig en helpt om herval te voorkomen.
Deze behandelingen vinden vaak plaats in poliklinische settings, met regelmatige medische controles en psychologische begeleiding. Het succes van MAT is sterk afhankelijk van nauwe samenwerking tussen behandelaar en cliënt, en de bereidheid van de cliënt om actief aan herstel te werken.
MAT maakt vaak deel uit van een bredere aanpak, met onder andere cognitieve gedragstherapie, groepstherapie, praktische leefvaardigheden en ondersteuning vanuit het sociale netwerk. Door zowel de lichamelijke als emotionele aspecten van verslaving aan te pakken, biedt MAT veel mensen een stabiele weg naar herstel.
