Acceptance and Commitment Therapie (ACT) is een vorm van psychotherapie gebaseerd op mindfulness en acceptatie. In plaats van onaangename gedachten en gevoelens te bestrijden, leren cliënten ze te erkennen en ruimte te geven. Tegelijkertijd worden zij aangemoedigd om acties te ondernemen die in lijn zijn met hun diepste waarden.
ACT ontstond in de jaren tachtig door onderzoekers Steven C. Hayes, Kelly Wilson en Kirk Strosahl. Sindsdien heeft de methode aan populariteit gewonnen vanwege de nadruk op psychologische flexibiliteit. Deze flexibiliteit maakt het mogelijk om veerkrachtig om te gaan met stress, angst, depressie en chronische pijn.
De basis van ACT bestaat uit zes kernprincipes: acceptatie, cognitieve defusie (het loskomen van gedachten), contact met het huidige moment, zelf-als-context, waarden en toegewijde actie. Acceptatie nodigt uit om ervaringen zonder oordeel te omarmen, terwijl cognitieve defusie helpt gedachten te zien als louter mentale gebeurtenissen in plaats van absolute waarheden.
Mindfulness-oefeningen vormen een essentieel onderdeel binnen ACT. Door te focussen op ademhaling en lichaamssensaties, leren cliënten het hier en nu te ervaren. Het principe zelf-als-context onderstreept dat men meer is dan zijn gedachten of gevoelens; het beschouwt het zelf als een constante waarnemer.
Waardenverheldering helpt bij het ontdekken wat echt belangrijk is in iemands leven. Cliënten definiëren persoonlijke waarden op gebieden zoals relaties, werk en welzijn. Vervolgens stimuleert toegewijde actie om concrete stappen te zetten, zelfs wanneer er ongemak ontstaat.
Praktische technieken binnen ACT omvatten metaforen, experiëntiële oefeningen en gedragsactivering. Therapie kan zowel individueel als in groepsverband plaatsvinden. Door psychologische flexibiliteit te ontwikkelen, kunnen mensen hun doelen nastreven en een betekenisvol leven leiden, ongeacht uitdagingen.
